Humanistyka cyfrowa – seminaria IKM i UG

W orbicie naszych zainteresowań jest HUMANISTYKA CYFROWA. Czym ona jest?
Nie dawno na forum grupy „Humaniści na Facebooku” również padło takie pytanie. Moderatorka grupy zapytała:

„Czy to udostępnianie wyników swoich badań w sieci (tak, żeby był do nich łatwy dostęp), czy może social media, czy to raczej dziedzina nauki, która operuje na wielkich zbiorach danych w postaci cyfrowej? A może po prostu to wszystko?”

Grzegorz Jędrek zaproponował taką definicję: „pokusiłbym się o taką, szeroką definicję: humanistyka cyfrowa to ogół namysłu nad komunikacją człowieka z technologią i poprzez technologię, a także korzystanie z narzędzi cyfrowych do namysłu nad człowiekiem i tworzoną przez niego kulturą”

*(Całą dyskusję możecie prześledzić i włączyć się do niej pod tym linkiem: facebook.com/groups/promocjahumanistyki – dyskusja z 17. lutego 2020 roku. )

Wiosną 2020 roku rozpoczniemy projekt Gdańska Gadka. We współpracy z UG oraz Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej zrealizujemy działania zorientowane wokół zagadnienia humanistyki cyfrowej. A naszą bazą będą XVIIwieczne rozmówki niemiecko-polskie.

Zaczniemy od: korzystania z narzędzi cyfrowych w pracy naukowej. To chyba podstawa podstaw aby historycy, filolodzy, tłumacze, językoznawcy potrafili korzystać ze światowych zbiorów cyfrowych, znali prawo autorskie, licencje cc, potrafili współpracować zdalnie w międzynarodowych zespołach dzięki dedykowanym do tego narzędziom. Wydaje się to banalne – a tymczasem takich zajęć nie ma w programie uniwersytetu.

Uzupełnimy więc tę lukę. Przynajmniej spróbujemy.

We współpracy z Uniwersytetem Gdańskim zorganizujemy spotkania seminaryjne dla studentów I roku germanistyki i II roku niemcoznawstwa.
22. kwietnia g. 10-13
13. maja g. 10-13 – częścią seminarium będzie live Jacka Tlagi o „Digitalizacji i udostępnianiu poprzez manifest IIIF”
25. maja g. 10-15 – Booksprint – inspired by Mikołaj Volckmar
Seminaria poprowadzą: dr Grzegorz Stunża i dr Marta Bieszk

w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną – planowane seminaria odbędą się online.

Uczestnicy zajmą się XVII wiecznymi rozmówkami Mikołaja Volckmara (które były naszym leitmotivem w 2018 roku). Ten podręcznik do nauki języka niemieckiego i polskiego jest zdigitalizowany i znajduje się w zbiorach cyfrowej biblioteki narodowej Polona. Chcemy aby uczestnicy pracowali na tym oryginalnym tekście i ćwiczyli na nim swój warsztat translatorski oraz poznali źródło wiedzy związane z historycznymi językami polskim i niemieckim oraz życiem w XVII wieku w Gdańsku. Merytorycznie i pod kątem naukowym pracą zespołu pokieruje dr Marta Bieszk – językoznawczyni, germanistka. Sformułuje ona problem i cele badawcze, który zostaną rozpracowane przez uczestników. Będzie także koordynować pracę zdalną młodych badaczy pomiędzy spotkaniami.
Pierwsze spotkanie będzie rodzajem miniwarsztatu, na którym uczestnicy poznają primo: rozmówki z XVII wieku w wersji cyfrowej i możliwości jakie daje badaczom biblioteka cyfrowa, secundo: narzędzie do pracy online, które posłuży im do realizacji całego projektu.
Drugie spotkanie to wymiana znalezionych informacji, inspiracje, rozmowa o trudnościach, konsultowanie pomysłów.
Trzecie, majowe seminarium to booksprint – czyli wspólne pisanie książki – w naszym przypadku zapewne rozwiniętego artykułu, ale zobaczymy jak praca się nam ułoży.
Część narzędziową seminarium tj wybór programu dedykowanego wspólnej pracy online, poprowadzenie booksprintu, konsultacje i pomoc techniczną w trakcie pracy zleciliśmy dr Grzegorzowi Stunży – edukator medialny, UG.

Ważne jest dla nas także propagowanie zbiorów cyfrowych a w szczególności domeny publicznej i jej potencjału wynikającego w swobodnym ponownym wykorzystaniu a wybierając rozmówki Volckmara chcemy pokazać studentom fantastyczne źródło życia w XVII wiecznym mieście Gdańsku. Jego mieszkańców, ich życie codzienne, zwyczaje i język. To naturalnie pośrednio łączy się z pogłębianiem wiedzy o Gdańsku i badaniem tożsamości gdańskiej. Ta interdyscyplinarność, łączenie wątków, historii i badań – jest również sensem humanistyki cyfrowej, która co do zasady właśnie w związku z łatwym dostępem do wielu różnorodnych źródeł na wyciągnięcie ręki powinna z tego czerpać – z różnorodności, z interdyscyplinarności.

Projekt podsumujemy 2. lipca 2020 roku rozmową „O nauce języka obcego w czasie Google Translate” , która, a jakże (!), zostałą zainspirowana rozmówkami Volckmara. Tym razem jednak chcemy pomyśleć o teraźniejszości. W kontekście podręcznika z 17 wieku chcemy zastanowić się jakie obecnie są motywacje do nauki, jakie panują trendy w nauczaniu języków obcych, z jakich narzędzi teraz korzystają nauczyciele i lektorzy – bo przecież „rozmówki” już dobre kilkanaście lat temu wyszły z użycia.

Z powyższymi zagadnieniami zmierzą się Katarzyna Kmita-Zaniewska, Marta Florkiewicz-Borkowska i Anna Mróz. Zapraszamy! https://www.facebook.com/events/2655287831423361/

Nagranie rozmowy można już obejrzeć na kanale YouTube – także z niemieckimi napisami!

Projekt realizujemy przy częściowym wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.